ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ: 28 Δεκ. 1940.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~
Νεοελληνικά Γράμματα
Τα Νεοελληνικά Γράμματα (1935-1941) ήταν εβδομαδιαίο περιοδικό με φιλολογικά και άλλα θέματα. Το περιοδικό «Νεοελληνικά Γράμματα» ήταν εβδομαδιαίο και εστιαζόταν σε θέματα φιλολογικά, επιστημονικά και καλλιτεχνικά. Είχε μεγάλο σχήμα, στον υπότιτλό του μάλιστα παρουσιαζόταν ως εφημερίδα. Το εξέδιδε ο εκδοτικός οίκος Ελευθερουδάκη. Παρακολουθούσε τη λογοτεχνική κίνηση, δημοσίευε κείμενα Ελλήνων και ξένων (σε μετάφραση) συγγραφέων, καθώς και κριτική βιβλίου. Δεν αποτελεί υπερβολή να πούμε ότι το περιοδικό αυτό είναι μια τοιχογραφία της ελληνικής πνευματικής ζωής στην αμέσως προ του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου περίοδο.
Κυκλοφόρησε δύο περιόδους:
- πρώτη περίοδος από 14/4/1935 μέχρι 9/2/1936 (44 τεύχη)
- δεύτερη περίοδος από 5/12/1936 μέχρι 12/4/1941 (228 τεύχη).
Στις 14 Απριλίου 1935 κυκλοφόρησε το τεύχος 1, δεκαεξασέλιδο μεγάλου σχήματος, εικονογραφημένο και με διχρωμία στους τίτλους. Αυτά ήταν τα μόνιμα χαρακτηριστικά του. Ο εκδότης Κώστας Ελευθερουδάκης ήταν και διευθυντής του την πρώτη περίοδο, ενώ ο Κ. Καρθαίος ήταν αρχισυντάκτης. Σε κάποια τεύχη εμφανίστηκε ως διευθυντής οΘεμιστοκλής Αθανασιάδης.
Κατά τη δεύτερη περίοδο τη διεύθυνση ανέλαβε ο Αλέκος Φωτιάδης. Τη θέση του πήρε τον Μάρτιο του 1937 ο γιος του Δημήτρης Φωτιάδης. Τους τελευταίους μήνες, πριν διακοπεί η έκδοσή του, τη διεύθυνσή του είχε ο Αντώνης Νικολόπουλος.
Υπό τη διεύθυνση του Δημήτρη Φωτιάδη τα «Νεοελληνικά Γράμματα» προβάλλουν τη δική τους άποψη όσον αφορά στη λογοτεχνία και γίνονται το βήμα μιας σειράς πνευματικών ανθρώπων, που αντιτίθενται στο καθεστώς της 4ης Αυγούστου.
Μερικοί ξένοι συγγραφείς που το περιοδικό φιλοξένησε κείμενά τους: Λουίτζι Πιραντέλο, Ιβάν Μπούνιν, Πολ Κλοντέλ, Σαρλ Μποντλέρ, Ρ. Κίπλινγκ, Εμίλ Βεράρεν. Την ευθύνη της βιβλιοκριτικής είχαν ο Τέλλος Άγρας τακτικά, και κατά καιρούς οι Τάκης Μπαρλάς, Γιώργος Φτέρης, Ρήγας Γκόλφης, Άγγελος Τερζάκης.
_______________
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Α πό τον Οκτώβριο του 1926, που πρωτοκυκλοφορεί, μέχρι το Μάρτιο του 1928 το περιοδικό αριθμεί δεκαοκτώ «βιβλία». Αυτά, εκτός από τρία, είναι όσα περιλαμβάνονται στη Βιβλιοθήκη μας.
Το περιοδικό εκδίδεται στο Ηράκλειο Κρήτης με διευθυντή τον Γιάννη Μουρέλλο. Εχουν περάσει μόλις δεκατέσσερα χρόνια από την Ενωση της Κρήτης με την Ελλάδα και τέσσερα από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Από τους δύο αυτούς ιστορικούς σταθμούς, ο πρώτος μοιάζει ήδη πολύ μακρινός, σχεδόν λησμονημένος, καθώς είναι ζήτημα αν συναντάμε κάποιες αναφορές στην εποχή της Τουρκοκρατίας ή της απελευθέρωσης.
H έμφαση επικεντρώνεται στη σύγχρονη ζωή του νησιού - και ζωηρή είναι η συμμετοχή των κρητών λογοτεχνών: έκδηλος είναι ο ενθουσιασμός για την επιτυχία της τραγωδίας του «Ηρακλειώτη» Νίκου Καζαντζάκη «Νικηφόρος Φωκάς», της οποίας και αναδημοσιεύονται αποσπάσματα, καθώς και από την «Οδύσσεια» του ίδιου - «ένα έπος που γράφεται τώρα». Εκτός από τον εκδότη Γ. Μουρέλλο, τακτικός συνεργάτης είναι και ο επίσης Ηρακλειώτης Λευτέρης Αλεξίου, του οποίου δημοσιεύονται κομμάτια από την τραγωδία «Ηρακλής και Ομφάλη», ποιήματά του, ως και τα «Ψυχολογικά σημειώματα για τις σύγχρονες ελληνικές προσωπικότητες» (Παπαδιαμάντης - Παλαμάς, Σικελιανός - Βάρναλης), ποιήματα του Μαν. Σκουλούδη και άλλων. Κάποια στιγμή μάλιστα θα χρειαστεί να παρατηρήσει ο εκδότης: «Μας κατηγορούν ότι οι περισσότεροι συνεργάτες είναι Κρητικοί... Μα εμείς ζητήσαμε επανειλημμένως συνεργασία από Αθηναίους και επαρχιώτες... χωρίς ανταπόκριση». Αναμφίβολα η κατηγορία αυτή δεν ευσταθεί, αφού στα πρώτα ιδίως τεύχη συναντάμε πολλούς γνωστούς ποιητές από ολόκληρο τον ελληνικό χώρο.
Αντίθετα, ζωηρός είναι ο απόηχος από τη Μικρασιατική Καταστροφή και τα τραγικά της επακόλουθα για τον τόπο και τη ζωή των ανθρώπων και τις νοσταλγικές αναμνήσεις από τις χαμένες πατρίδες. Χωρίς πολιτικούς υπαινιγμούς και επισημάνσεις, εκτός ίσως από ένα σχόλιο του Γ. Μουρέλλου: «... Γιατί αποσιωπήσαμε το γεγονός των Δελφικών Εορτών;... Γιατί δεν έπρεπε να τους δώσουμε σημασία... νομίζοντας πως καιρός για τέτοιου είδους εορτές δεν είναι». Εδώ εντάσσονται και τα περισσότερα αφηγήματα τεσσάρων συγγραφέων, που περιγράφουν το δράμα των φτωχών, των περιθωριακών, των αδικημένων και προπαντός των προσφύγων της Μικρασίας, υπογραμμίζοντας με κάθε ευκαιρία την κενότητα μιας ηθικά ξεπεσμένης αστικής τάξης. Πρόκειται για τα κείμενα από τη σειρά «Μικροαστοί» του A. Δ. Παπαδήμα, από τις «Προλεταριακές Τραγωδίες» του B. Φρέρη, το μυθιστόρημα και τα διηγήματα του Γ. Μουρέλλου και εκείνα του Αντ. Γιαλούρη.
H ξένη λογοτεχνία έχει και αυτή τη θέση της, με μεταφράσεις από έργα εσκιμώων ποιητών του B. Δασκαλάκη, των «Δουβλινέζων» του Τζέημς Τζόυς από τον K. Καμαρινό, αποσπάσματα από το έργο του Κάτουλου που παρουσιάζει ο Λ. Αλεξίου, ενώ Φ. Γιοφίλης, πολύ συγχυσμένος, καταγγέλλει την ξενόφερτη «Poesie Pure».
Αφθονούν και οι διάφορες λογοτεχνικές μελέτες, οι βιβλιοκριτικές αλλά και οι λογοτεχνικές αναμετρήσεις.
Φυσικά, ιδιαίτερο ενδιαφέρον συγκεντρώνει η στήλη «Χωρίς Τίτλο» του Γ. Μουρέλλου, που παρακολουθεί κάθε δραστηριότητα που αφορά τα γράμματα, τις τέχνες και την εκπαίδευση στην Κρήτη και στον ευρύτερο ελληνικό χώρο. Ιδιαίτερα τον απασχολεί η Παιδεία και η Λερναία Υδρα του γλωσσικού.
Για το Ε.Λ.Ι.Α.
ΑΓΓΕΛΙΚΗ KOYMETAKH-ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ
ΤΟ ΒΗΜΑ , 28-11-2004
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου