Ωριμος καλλιτέχνης και διάσημος στην Κρήτη, αναχωρεί για τη Βενετία. Εζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του μακριά από την πατρίδα του, δημιουργώντας το κυρίως έργο του στην Ιταλία και την Ισπανία. Στην Ιταλία επηρεάστηκε από τους μεγαλύτερους δασκάλους της ιταλικής τέχνης, όπως ο Τιντορέτο και ο Τιτσιάνο, του οποίου υπήρξε μαθητής, υιοθετώντας στοιχεία από τον μανιερισμό.
Πρώτος μαθητευόμενος στη βυζαντινή παράδοση, ολοκλήρωσε την εκπαίδευσή του στη Βενετία και στη συνέχεια στη Ρώμη. Ωστόσο, στην Ισπανία η τέχνη του ανθεί από το 1577 και μετά. Γοητευμένος από τις θαυμάσιες δημιουργίες των διάσημων ζωγράφων της εποχής, ο καλλιτέχνης εισάγει στην Ισπανία τα χρώματα του Τιτσιάνο, την τόλμη του Tιντορέτο και την πλαστική δύναμη του Μιχαήλ Αγγελου.
Ωστόσο η πρωτότυπη αυτή σύνθεση είναι συνεπής με την πορεία του ζωγράφου, δίνει στον Ελ Γκρέκο μια ιδιαιτερότητα στην ιστορία της ζωγραφικής. Είναι ο τελευταίος μεγάλος άρχοντας της Αναγέννησης και ο πρώτος μεγάλος ζωγράφος του Χρυσού Αιώνα.
Ο Θεοτοκόπουλος ανακαλύπτεται ξανά στο τέλος του 19ου αιώνα. Αναγνωρισμένος και υιοθετημένος από τους πρωτοπόρους καλλιτέχνες του 20ού αιώνα, απολαμβάνει το διπλό κύρος της παράδοσης και του εκσυγχρονισμού, συνδέοντας τον Τιτσιάνο με τον φοβισμό, τον μανιερισμό, τον κυβισμό, τον εξπρεσιονισμό, μέχρι την αφηρημένη τέχνη.
Ο ίδιος είναι επίσης ένας ακόρεστος εφευρέτης σχημάτων. Αναπτύσσει καινοτόμες και τολμηρές συνθέσεις στις οποίες θα επιστρέφει σε όλη τη διάρκεια της καριέρας του, διαφοροποιώντας τα αποτελέσματα, τα εικαστικά μέσα, τα χειρόγραφά του. Η ανεξαρτησία του είναι ισοδύναμη μόνο με την ελευθερία της παλέτας και του πινέλου του.
Η εικαστική του έκφραση είναι πολύμορφη, ο χαρακτήρας της τέχνης του καινοτόμος, από τις επιδράσεις των βυζαντινών εικόνων μέχρι την αισθητική του που συνδέεται με το ρεύμα της Βενετίας, τις εφευρέσεις, τις παραλλαγές στο ίδιο θέμα. Οι οργανωτές της έκθεσης του Γκραν Παλέ τονίζουν ότι «στο έργο του Γκρέκο δεσπόζει η ευαισθησία του που είναι περισσότερο ανθρωπιστική παρά μυστικιστική. Οι εμπνεύσεις του έχουν φλογερό λογοτεχνικό και καλλιτεχνικό χαρακτήρα».
Ολόκληρη η καριέρα του σημαδεύεται από ισχυρά κίνητρα, που τον οδηγούν να δημιουργεί συναρπαστικά έργα. Επιδιώκει να προσφέρει στο κοινό μια δίκαιη, ισχυρή αλλά και απρόσμενη εικόνα. Η αναδρομική έκθεση του Γκραν Παλέ προβάλλει έναν μεγαλόπνοο δημιουργό και πολλά εντυπωσιακά του έργα. Το γαλλικό μουσείο εκτιμά ότι η παρισινή έκθεση θα βοηθήσει να φωτίσει με ένα νέο φως τη δημιουργία του Ελ Γκρέκο, ενός διαχρονικού καλλιτέχνη που σημαδεύτηκε με τη σφραγίδα του εκσυγχρονισμού.
Info: Διάρκεια μέχρι 10 Φεβρουαρίου 2020.
