Σ. Μαυροειδής*
Αδικεί την Ελλάδα η UNESCO με την απόφασή της να παραχωρήσει κατ' αποκλειστικότητα τουρκική υπηκοότητα στον Καραγκιόζη. Όχι διότι δεν υπήρξε κεντρικός χαρακτήρας του παραδοσιακού τουρκικού θεάτρου σκιών - αυτό είναι αναμφισβήτητο. Η “αδικία” έγκειται στο γεγονός ότι ενώ η χώρα (συν) διεκδικούσε την καταγωγή του συμπαθέστατου ήρωα από τους γείτονες, εντούτοις κανένας από τους επισήμους φορείς, την κυβέρνηση και το υπουργείο πολιτισμού δεν σκέφτηκε το αυτονόητο: να παραστεί η και να αντιδράσει στην υποεπιτροπή της UNESCO που συνεδρίασε πριν από δύο χρόνια στο Αμπού Ντάμπι και είχε αποδεχθεί την εισήγηση του υπουργείου Πολιτισμού της Τουρκίας, βάσει της οποίας τόσο ο Καραγκιόζης όσο και ο Χατζηαβάτης είναι Τούρκοι. Παρούσες σ' εκείνη τη συνεδρίαση ήταν έξι χώρες: Τουρκία, Εσθονία, Μεξικό, Βόρεια Κορέα, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Κένυα... Τώρα που η απόφαση επικυρώθηκε οριστικά από την αρμόδια επιτροπή της UNESCO, χωρίς αντίδραση (εννοείται) της απούσης Ελλάδας, μαθαίνουμε ότι ο κ. Γερουλάνος ζητεί απο τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου του λεπτομερή ενημέρωση, ενώ ο πρεσβευτής στην UNESCO Γ. Αναστασόπουλος δηλώνει ότι είχε προειδοποιήσει σχετικά το υπουργείο επί του θέματος. Όλα αυτά δεν δείχνουν ότι είμαστε καραγκιόζηδες; Πως λοιπόν έρχεται η UNESCO να αμφισβητήσει ότι αυτή η άυλη θεατρική φιγούρα δεν αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του ελληνικού πολιτισμού;
Η UNESCO έδωσε τουρκική υπηκοότητα στον ήρωα του θεάτρου σκιών
Για την ιστορία του πράγματος, πάντως, σημειώνουμε οτι Karagöz στα τούρκικα σημαίνει μαυρομάτης καθώς και ότι υπάρχουν διαφορετικοί θρύλοι ως προς την ακριβή καταγωγή του. Στη γείτονα χώρα θεωρούν ότι δημιουργός του υπήρξε ο Σεΐχ Κιουστερί, που καταγόταν από την Προύσα και πέθανε εκεί το 1366. Αντίθετα, η παλαιότερη μαρτυρία για παράσταση Καραγκιόζη στον ελλαδικό χώρο χρονολογείται στο 1809 και τοποθετείται στην περιοχή των Ιωαννίνων. Αφορά παράσταση στην τουρκική γλώσσα, όπως περιγράφεται από τον ξένο περιηγητή Χόμπχαους, την οποία παρακολούθησε και ο λόρδος Βύρων. Οι πρώτοι Καραγκιοζοπαίχτες στα Ιωάννινα ήταν Τσιγγάνοι και Εβραίοι. Το θεατρικό θέαμα διαδόθηκε και άρχισε έκτοτε να παίζεται στην ελληνική γλώσσα, διατηρώντας τα ίδια τεχνικά χαρακτηριστικά, διαμορφώνοντας όμως παράλληλα ξεχωριστό περιεχόμενο, αντλούμενο από την ελληνική παράδοση. Τα θέματα του Θεάτρου Σκιών είναι συνήθως σκωπτικά - σατιρικά, προκαλούν γέλιο στους θεατές, ενώ σχεδόν πάντα, αναφέρονται σε πραγματικά ζητήματα που ενδιαφέρουν τον κόσμο. Να λοιπόν μία ακόμη ευκαιρία για τους εν δράσει καραγκιοζοπαίχτες με θέμα: η καταγωγή του Καραγκιόζη ή κάτι πιο... ευρηματικό.
-----------
*από την εφημ. "Η ΑΥΓΗ" ημερ. δημοσίευσης: 15/07/2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου