......................................................................... του λογοτεχνικού περιοδικού ΥΦΟΣ *

Η Φωτό Μου
Ξεφυλλίζοντας... με τον Πάνο Αϊβαλή



"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.

ΥΦΟΣ

ΥΦΟΣ
.................................................................Η ΣΕΛΙΔΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΥΦΟΣ πατήστε πάνω στο εικονίδιο

Δευτέρα 19 Ιουλίου 2010

Μεγάλη μείωση των Ελλήνων φοιτητών σε ΑΕΙ του εξωτερικού

ΤΟΥ ΜΑΝΟΛΗ Γ. ΔΡΕΤΤΑΚΗ*

Εδώ και πολλές δεκαετίες ένας μεγάλος αριθμός Ελλήνων σπουδάζει σε ΑΕΙ του εξωτερικού κάνοντας προπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές, και, δυστυχώς, τα καλύτερα μυαλά δεν επιστρέφουν στην Ελλάδα (λόγω της συνεχιζόμενης «διαρροής εγκεφάλων»). Αν εξαιρέσει κανείς το Λουξεμβούργο, το οποίο δεν έχει ΑΕΙ, και την Ιρλανδία, της οποίας πολλοί φοιτητές (λόγω γλώσσας και εγγύτητας) σπουδάζουν σε αγγλικά πανεπιστήμια, ο αριθμός των Ελλήνων φοιτητών στο εξωτερικό ως ποσοστό των φοιτητών στα ελληνικά ΑΕΙ ήταν και εξακολουθεί να είναι ο υψηλότερος ανάμεσα στα κράτη - παλαιά μέλη της Ε.Ε.
Στο άρθρο αυτό θα εξετάσουμε τη μεταβολή του αριθμού των Ελλήνων φοιτητών σε ΑΕΙ του εξωτερικού στο διάστημα 1998-2007. Στοιχεία για τους φοιτητές που σπουδάζουν σε ΑΕΙ του εξωτερικού υπάρχουν στη βάση δεδομένων της Στατιστικής Υπηρεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Eurostat και στη βάση δεδομένων του ΟΟΣΑ. Τα στοιχεία της Eurostat αναφέρονται σε φοιτητές κρατών-μελών της Ε.Ε. που σπουδάζουν σε άλλες χώρες της Ε.Ε., ενώ τα στοιχεία του ΟΟΣΑ δεν καλύπτουν όλες τις χώρες της Ε.Ε., καλύπτουν, όμως, και χώρες εκτός Ευρώπης (ΗΠΑ, Καναδά, Αυστραλία κ.λπ.).
Με βάση τα στοιχεία της Ε.Ε. εξετάζουμε τους φοιτητές των κρατών-μελών της Ε.Ε. των 15 που σπούδαζαν σε άλλα κράτη της Ε.Ε. τα έτη 1998 και 2007 (στο Μέρος Ι) και με βάση τα στοιχεία του ΟΟΣΑ τα κράτη στα οποία σπούδαζαν Έλληνες φοιτητές τα ίδια έτη (στο Μέρος ΙΙ).
Ι. Φοιτητές των κρατών - μελών της Ε.Ε. των 15 που σπουδάζουν σε άλλα κράτη της Ε.Ε.
Στην 1η στήλη του Πίνακα 1, με βάση τα στοιχεία της Eurostat, δίνουμε τον αριθμό των φοιτητών σε χιλιάδες των κρατών-μελών της Ε.Ε. των 15 που σπούδαζαν σε άλλα κράτη της Ε.Ε. το έτος 1998, στη 2η στήλη το έτος 2007 και στην 3η την ποσοστιαία μεταβολή τους το 2007 σε σχέση με το 1998. Στις δύο τελευταίες στήλες του Πίνακα δίνεται η ποσοστιαία κατανομή τους.
Από τον Πίνακα 1 φαίνεται ότι το 2007 σε σχέση με το 1998 ο αριθμός των φοιτητών που προέρχονταν από 13 κράτη-παλαιά μέλη της Ε.Ε. και σπούδαζαν σε ΑΕΙ άλλων κρατών-μελών της Ε.Ε. αυξήθηκε και από 2 μειώθηκε. Τη μεγαλύτερη αύξηση παρουσίασαν οι Γερμανοί και Λουξεμβούργιοι φοιτητές και τη μεγαλύτερη μείωση οι Έλληνες (οι Βρετανοί μειώθηκαν ελάχιστα). Αποτέλεσμα των μεταβολών αυτών ήταν το ποσοστό που οι Έλληνες αντιπροσώπευαν στο σύνολο των φοιτητών των κρατών-μελών της Ε.Ε.15 που σπούδαζαν σε άλλα κράτη από 24,8% το 1998 να μειωθεί στο 10,9% το 2007.
ΙΙ. Κυριότερες χώρες στις οποίες σπουδάζουν Έλληνες φοιτητές
Στην 1η στήλη του πρώτου μέρους του Πίνακα 2, με βάση τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, δίνονται οι κυριότερες χώρες στις οποίες σπούδαζαν Έλληνες φοιτητές το 1998, στη 2η το 2007 και στην 3η η ποσοστιαία μεταβολή τους. Στις δύο τελευταίες στήλες του Πίνακα δίνονται οι ποσοστιαίες κατανομές τους. Στο δεύτερο μέρος του Πίνακα δίνεται ο αριθμός των φοιτητών στα ελληνικά ΑΕΙ τα ίδια έτη και το ποσοστό που οι Έλληνες φοιτητές στο εξωτερικό αντιπροσώπευαν στο σύνολο των φοιτητών στα ελληνικά ΑΕΙ.

Από το πρώτο μέρος του Πίνακα 2 φαίνεται ότι στα 3 από 4 κράτη πρώτα κράτη (Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Ιταλία και Γαλλία), στα οποία σπούδαζε η μεγάλη πλειονότητα των Ελλήνων φοιτητών, ο αριθμός τους μειώθηκε, αλλά το ποσοστό που αντιπροσώπευαν στο σύνολο των Ελλήνων φοιτητών σε ΑΕΙ του εξωτερικού ξεπερνά το 83% του συνόλου τους και τα δύο έτη, και από αυτούς πάνω από τους μισούς σπούδαζαν σε ΑΕΙ του Ηνωμένου Βασιλείου (αυτό συνέβαινε και πολλά χρόνια πριν από την περίοδο που εξετάζουμε στο άρθρο αυτό).
Ένας από του λόγους στους οποίους οφείλεται η μείωση των Ελλήνων που σπουδάζουν σε ΑΕΙ του εξωτερικού είναι και η μεγάλη αύξηση του αριθμού των εισακτέων σε ελληνικά ΑΕΙ. Όπως φαίνεται από το δεύτερο μέρος του Πίνακα, η αύξηση αυτή είχε ως αποτέλεσμα να μειωθεί στο μισό το ποσοστό που οι Έλληνες φοιτητές του εξωτερικού αντιπροσωπεύουν στο σύνολο των φοιτητών στα ελληνικά ΑΕΙ. Η οικονομική κρίση που έχει ξεσπάσει από το 2008 δεν αποκλείεται να προκαλέσει ακόμα μεγαλύτερη μείωση του αριθμού των Ελλήνων που σπουδάζουν σε ΑΕΙ του εξωτερικού.

* Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ
Δημοσιεύθηκε στην εφημ. "Η ΑΥΓΗ"18.7.2010

Πέμπτη 15 Ιουλίου 2010

Αδικεί την Ελλάδα η UNESCO με την απόφασή της να παραχωρήσει κατ' αποκλειστικότητα τουρκική υπηκοότητα στον Καραγκιόζη

Καραγκιόζης: Τούρκος υπήκοος για την UNESCO



Σ.  Μαυροειδής*
Αδικεί την Ελλάδα η UNESCO με την απόφασή της να παραχωρήσει κατ' αποκλειστικότητα τουρκική υπηκοότητα στον Καραγκιόζη. Όχι διότι δεν υπήρξε κεντρικός χαρακτήρας του παραδοσιακού τουρκικού θεάτρου σκιών - αυτό είναι αναμφισβήτητο. Η “αδικία” έγκειται στο γεγονός ότι ενώ η χώρα (συν) διεκδικούσε την καταγωγή του συμπαθέστατου ήρωα από τους γείτονες, εντούτοις κανένας από τους επισήμους φορείς, την κυβέρνηση και το υπουργείο πολιτισμού δεν σκέφτηκε το αυτονόητο: να παραστεί η και να αντιδράσει στην υποεπιτροπή της UNESCO που συνεδρίασε πριν από δύο χρόνια στο Αμπού Ντάμπι και είχε αποδεχθεί την εισήγηση του υπουργείου Πολιτισμού της Τουρκίας, βάσει της οποίας τόσο ο Καραγκιόζης όσο και ο Χατζηαβάτης είναι Τούρκοι. Παρούσες σ' εκείνη τη συνεδρίαση ήταν έξι χώρες: Τουρκία, Εσθονία, Μεξικό, Βόρεια Κορέα, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Κένυα... Τώρα που η απόφαση επικυρώθηκε οριστικά από την αρμόδια επιτροπή της UNESCO, χωρίς αντίδραση (εννοείται) της απούσης Ελλάδας, μαθαίνουμε ότι ο κ. Γερουλάνος ζητεί απο τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου του λεπτομερή ενημέρωση, ενώ ο πρεσβευτής στην UNESCO Γ. Αναστασόπουλος δηλώνει ότι είχε προειδοποιήσει σχετικά το υπουργείο επί του θέματος. Όλα αυτά δεν δείχνουν ότι είμαστε καραγκιόζηδες; Πως λοιπόν έρχεται η UNESCO να αμφισβητήσει ότι αυτή η άυλη θεατρική φιγούρα δεν αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του ελληνικού πολιτισμού;



Η UNESCO έδωσε τουρκική υπηκοότητα στον ήρωα του θεάτρου σκιών

Για την ιστορία του πράγματος, πάντως, σημειώνουμε οτι Karagöz στα τούρκικα σημαίνει μαυρομάτης καθώς και ότι υπάρχουν διαφορετικοί θρύλοι ως προς την ακριβή καταγωγή του. Στη γείτονα χώρα θεωρούν ότι δημιουργός του υπήρξε ο Σεΐχ Κιουστερί, που καταγόταν από την Προύσα και πέθανε εκεί το 1366. Αντίθετα, η παλαιότερη μαρτυρία για παράσταση Καραγκιόζη στον ελλαδικό χώρο χρονολογείται στο 1809 και τοποθετείται στην περιοχή των Ιωαννίνων. Αφορά παράσταση στην τουρκική γλώσσα, όπως περιγράφεται από τον ξένο περιηγητή Χόμπχαους, την οποία παρακολούθησε και ο λόρδος Βύρων. Οι πρώτοι Καραγκιοζοπαίχτες στα Ιωάννινα ήταν Τσιγγάνοι και Εβραίοι. Το θεατρικό θέαμα διαδόθηκε και άρχισε έκτοτε να παίζεται στην ελληνική γλώσσα, διατηρώντας τα ίδια τεχνικά χαρακτηριστικά, διαμορφώνοντας όμως παράλληλα ξεχωριστό περιεχόμενο, αντλούμενο από την ελληνική παράδοση. Τα θέματα του Θεάτρου Σκιών είναι συνήθως σκωπτικά - σατιρικά, προκαλούν γέλιο στους θεατές, ενώ σχεδόν πάντα, αναφέρονται σε πραγματικά ζητήματα που ενδιαφέρουν τον κόσμο. Να λοιπόν μία ακόμη ευκαιρία για τους εν δράσει καραγκιοζοπαίχτες με θέμα: η καταγωγή του Καραγκιόζη ή κάτι πιο... ευρηματικό.

-----------
*από την εφημ. "Η ΑΥΓΗ" ημερ. δημοσίευσης: 15/07/2010